مروری بر چالش‌ها و روش‌های کنترل سگ‌های پرسه‌زن آزاد در محیط‌زیست شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری، گروه شهرسازی، دانشگاه ارومیه

چکیده

افزایش جمعیت سگ‌های پرسه‌زن آزاد یکی از بزرگ‌ترین معضلات برای مدیریت شهری در سراسر جهان است. از مهم‌ترین معضلات و مشکلات ناشی از افزایش سگ‌های پرسه‌زن آزاد شیوع بیماری‌های قابل‌انتقال از سگ به انسان است. ایران بعد از کشور هندوستان با ۱٫۳ میلیارد نفر و چین با ۱٫۴ میلیارد نفر جمعیت، با ۸۵ میلیون نفر جمعیت سومین کشور است که تعداد مبتلایان و مرگ‌ومیر افراد در اثر گزش سگ‌ها (و نه هیچ حیوان دیگری) زیاد بوده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی این است که آیا تاکنون مدیریت شهری ایران در کنترل جمعیت سگ‌های پرسه‌زن آزاد موفق بوده است و با چه چالش‌هایی روبرو است. تحقیق از نظر هدف، از نوع کاربردی – توصیفی قرار می‌گیرد. در این مطالعه با مرور منابع خارجی و داخلی به تأثیرات سگ‌های پرسه‌زن آزاد بر سلامت انسان‌ها و محیط‌زیست شهری پرداخته شده است. در نهایت راهکارهایی نوین و مؤثر برای مدیریت  سگ‌های پرسه‌زن آزاد به‌ویژه در محیط‌های شهری ارائه شده است. وضعیت کنونی سگ‌های پرسه‌زن آزاد در پروسه مدیریت شهری ایران با چالش‌هایی همچون خلأ قانونی، نبود سیاست بازدارنده برای غذارسانی به سگ‌های پرسه‌زن آزاد در کشور، تنها ماندن سازمان شهرداری‌ها در مدیریت سگ‌های پرسه‌زن آزاد، کم‌رنگ بودن نقش کنترل و مدیریت دسترسی به منابع غذایی در دسترس سگ‌های پرسه‌زن آزاد در ایران و کم‌رنگ بودن جایگاه آموزش در بین کودکان روبرو بوده است.

کلیدواژه‌ها


]1[ سلیمانی مورچه خورتی, الهه, غلامپور ارباستان, هومن. مروری بر چالش های مدیریت سگ های پرسه زن آزاد در کشور (19246). ماهنامه گزارش های کارشناسی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی, 1402; 31(6): 1-8.
]2[ قلی پور سحر، ربانی داورخواه، نیک آئین مهناز. بررسی حضور ویروسها در فاضلاب شهری به عنوان نشانگرهای شیوع عفونت در جامعه. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. ۱۴۰۰; ۳۱ (۱۹۷) :۴۴-۵۴.
]3[ رساله توضیح‌المسائل حضرت آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی(ره)، نشر هاتف، چاپ چهارم، 1387، 463 صفحه.
]4[ محمد عسگری، محسن جوان میری پور، نقش سگهای ولگرد در تعارض با انسان و حیات‌وحش در محیط شهری و راهکارهای تعدیل آن؛ مطالعه موردی: شهر رباط‌کریم. نشریه مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار، 1401؛ 6(20): 41-51.
]5[ گلشن، علی، خرس‌ها و دیگر گوشت‌خواران (جلد سوم)، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، چاپ اول، 1398.
]6[ ضیائی، هوشنگ، راهنمای صحرایی پستانداران ایران، انتشارات کانون آشنایی با حیات‌وحش، 1387.
[7] O. Horváth, “Police dogs – servicing the security”, 3th International Conference of PhD Students and Young Researchers – SECURITY AS THE PURPOSE OF LAWAt: Vilnius, Lithuania, April 2015.
[8] L. Hart, B. Hart, B.L. Bergin, “Socializing Effects of Service Dogs for People with Disabilities”, Anthrozoos A Multidisciplinary Journal of The Interactions of People & Animals 1(1):41-44., 1987.
[9] A.T.Vanak, M.E. Gompper, “Dietary niche separation between sympatric free-ranging domestic dogs and Indian foxes in central India”. Journal of Mammalogy, 90(5), 1058-1065, 2009.
]10[ نیری، دانیال. سگ‌های ولگرد؛ چالش‌ها و راهکارها. دلتا، 2(2)، 52-55،1399.
[11] T.S. Doherty, C. R. Dickman, A.S. Glen, T.M. Newsome, D.G. Nimmo, E.G. Ritchie, A.J. Wirsing, “The global impacts of domestic dogs on threatened vertebrates”. Biological conservation, 210, 56-59, 2017.
[12] M.Mohammadnejad, “Investigating the role of local communities in the protection of endangered species in Iran, (case study: Great Bustard)”, dor:20.1001.2.0223165018.1402.1.1.16.8, 2024.
[13] World Organisation for Animal Health, “Terrestrial Animal Health Code, ” Twenty-eighth edition, 2019.
]14[ گزارش‌ها سازمان پزشکی قانونی، 1402.
[15] L.M. Smith, R.Quinnell, A. Munteanu, S.Hartmann, P. Dalla, & L. Collins, “Public attitudes towards free-roaming dogs and dog ownership practices in Bulgaria”, Italy, and Ukraine. bioRxiv, 2021.
[16] M.C. Willetts, & F.D. Beck, “ The Influences of Buddhism and Development on the Well-Being of Bhutan's Street Dogs”. Animal Studies Journal, 9(2), 56-86, 2020.
]17[ شاه میرزایی, هادی. مروری بر نقش آلاینده‌ها بر محیط‌زیست و انسان در محیط‌های شهری و نظامی. فصلنامه پژوهش در ایمنی، سلامت و محیط زیست, 1402; 1(3): 35-41.