تحلیل و واکاوی چالش های حقوقی و زیست ‌محیطی پروژه‌های داپ ترکیه بر رودخانه ارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

پروژه داپ ترکیه، به‌عنوان یکی از طرح‌های بزرگ توسعه‌ای در بهره‌برداری از منابع آبی مشترک، پیامدهای زیستی و حقوقی گسترده‌ای برای کشورهای پایین‌دست، به‌ویژه ایران، به همراه داشته است. آبگیری سدهای کاراکورت، توزلوجا و سویله بر روی رود ارس، علاوه بر کاهش شدید جریان آب، منجر به تخریب محیط زیستی، نابودی کشاورزی، و خشک شدن مناطق وسیعی در شمال غرب ایران شده است. این اقدامات، نقض تعهدات بین‌المللی ترکیه در چارچوب کنوانسیون‌های زیست‌محیطی و حقوق بشری و همچنین اصول بنیادین حقوق بین‌الملل همچون منع استفاده زیان‌بار از سرزمین و قاعده لاضرر را در پی داشته است.این مقاله با استفاده از روش تحقیق کیفی و تحلیل داده‌های حقوقی و زیست‌محیطی، تأثیرات پروژه داپ را بر محیط زیست ایران، به‌ویژه در حوزه کاهش منابع آبی و تخریب زیست‌محیطی، به‌عنوان یکی از اهداف اصلی تحقیق مورد بررسی قرار داده است. همچنین، ابعاد حقوقی اجرای این طرح بر حقوق بنیادین کشورهای پایین‌دست تحلیل شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که ترکیه با اجرای این پروژه، واجد مسؤولیت بین‌المللی است و بهره‌گیری از ظرفیت‌های نهادهای قضایی بین المللی می‌تواند در کاهش خسارات و پیشگیری از بحران‌های بیشتر مؤثر باشد

کلیدواژه‌ها